Ogólnopolska Akcja 1,5% na astronomię
W 2025 roku na Wydziale Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie odbędzie się już ósma edycja Ogólnopolskiej Konferencji nt. Zanieczyszczenia Światłem. Będzie to dwudniowe spotkanie osób i instytucji zainteresowanych problematyką szeroko rozumianej ochrony ciemnego nieba, organizowane w trakcie Kongresu Geografii Polskiej „Geografia bez granic”, co daje uczestnikom możliwość udziału w dodatkowych wydarzeniach towarzyszących. Tradycyjnie Ogólnopolska Akcja "1,5% na astronomię" pokryje część kosztów związanych z materiałami konferencyjnymi OKZŚ lub innymi wydatkami, z uwagi na główny cel odpisów podatkowych, jakim jest ww. ochrona ciemnego nieba i zwiększanie świadomości społecznej na ten temat. W tym roku kwota ta wyniesie ok. 2 000 zł. i jest ona niezależnie wydatkowana od środków przeznaczonych na wsparcie Light Pollution Think Tanku, który to jest organizatorem głównym OKZŚ (wcześniej jedynie jako Komitet Naukowy OKZŚ). LPTT dysponować będzie osobnym budżetem w wysokości 10% z Akcji Astroprocentu, a środki te z 2023 roku zostaną przeznaczone m.in. na stanowisko informacyjno-edukacyjne czy dodruk materiałów w postaci zaktualizowanego wydania Poradnika multidyscyplinarnego o zanieczyszczeniu światłem.
W dniach 10-11 sierpnia 2024r. w Sopotni Wielkiej odbył się XII Festiwal Ciemnego Nieba, jako kolejna już z tej serii, doroczna impreza tematyczna na pierwszym w Polsce obszarze International Dark-Sky Community. Podobnie jak w poprzednich edycjach tematem przewodnim była szeroko pojęta tematyka obserwacji astronomicznych przy muzyce na żywo, ale jak zwykle wzmocniona przekazem dot. potrzeby redukcji zanieczyszczenia sztucznym światłem i pożytków wynikających ze zrównoważonego rozwoju w tym względzie. Wyjątkowym wydarzeniem była okazja wysłuchania koncertu na fortepianie, który został dostarczony na tradycyjne wzgórze Miejsca Obserwacyjnego nr 20 między Sopotnią Wielką, a miejscowością Krzyżowa w Gminie Jeleśnia. Utwory klasyczne z tego instrumentu klawiszowego przeplatane były także sesjami dźwiękowymi na handpanie, co również było ewenementem w repertuarach Festiwali Ciemnego Nieba. Całość spięta była prelekcjami i rozmowami z gośćmi i ekspertami w dziedzinach astronomii jak i ochrony ciemnego nieba, zaś do sukcesu tej edycji FCN dopisała się wyjątkowo stabilna pogoda, racząca blisko 300 uczestników bezchmurnym niebem i bardzo dobrą przejrzystością powietrza. Akcja "1,5% na astronomię" sfinansowała tym razem część zaplecza organizacyjnego XII Festiwalu Ciemnego Nieba (dojazdy, serwis sprzętu oraz opłaty terenowe), na kwotę nieprzekraczającą 1300 zł. Warto dodać, że ogłoszenie tegorocznego Festiwalu zbiegło się praktycznie z podsumowanie wyników zbiórki Ogólnopolskiej Akcji "1,5% na astronomię" za 2023 rok, gdyż od lat na okres lipca i sierpnia przypada termin przekazania środków przez Krajową Administrację Skarbową dla OPP. Tym samym padł prawdziwy rekord i zauważalna poprawa efektywności mechanizmu odpisów podatkowych, która została zwiększona z 1 do 1,5% za 2023 roku. gdyż nasza organizacja otrzymała łącznie kwotę 28 803,70 zł. Dziękujemy za zaufanie i informujemy, że środki te zostaną na początku "zamrożone" w celach inwestycyjnych, aby możliwe było sfinansowanie projektów o charakterze refundacyjnym, a następnie w kolejnych miesiącach przeznaczone na szeroko rozumianą astronomię i ochronę ciemnego nieba w Polsce.
Mamy przyjemność poinformować, że po raz pierwszy w historii Akcji "1,5% na astronomię" udało się wesprzeć działania organu obywatelskiego w postaci rady dialogu na rzecz ekologii nocy, której zadaniem jest komunikacja i współpraca z mieszkańcami Gminy Jeleśnia, a w szczególności sołectwa Sopotnia Wielka, w celu powołania na tym terenie pierwszego w Polsce i 10. w Europie obszaru o statusie International Dark-Sky Community. Rada to społeczna inicjatywa składają się z 9-os. gremium osób, w skład której wchodzą przedstawiciele różnych zawodów i grup społecznych, zainteresowanych zrównoważonym rozwojem obszaru CN-001 w myśl Racjonalnej polityki oświetleniowej. Grupa ta została utworzona jeszcze w 2021 roku w ramach projektu finansowanego ze środków Funduszu EOG (Aktywni Obywatele - Fundusz Regionalny), a w 2024 roku przekształciła się w zespół konsultacyjno-doradczy i negocjacyjny w kierunku koncepcji pn. Night Smart Village. O samej radzie można poczytać m.in. na dedykowanym fanpage tej nieformalnej grupy, działającej aktualnie pod auspicjami Fundacji Satelitarnej Polarisu. Środki Astroprocentu wsparły natomiast działania terenowe w postaci kosztów przejazdów na negocjacje i spotkania szkoleniowe, a także zaplecze do funkcjonowania zespołu (materiały oraz delegacje przedstawicieli rady do urzędów w Katowicach i Warszawie w związku ze staraniami o IDSC), na łączną kwotę 2632,64 zł.
W ramach waloryzacji projektu rozwojowego pt. "LPTT", którego administratorem było Stowarzyszenie POLARIS-OPP, zdecydowaliśmy o dofinansowaniu ze środków Astroprocentu dodruku broszury pt. "Zanieczyszczenie światłem w Polsce. Raport 2023" pod redakcją dr A. Kotarby z CBK PAN. Publikacja ta pierwotnie ukazała się w nakładzie kilkuset sztuk w ramach dofinansowania NIW-CRSO i bardzo szybko rozeszła się wśród instytucji, uczelni, organizacji czy osób indywidualnych zainteresowanych tematyką zanieczyszczenia światłem. Opracowanie to stało się jednym z głównych efektów upowszechniania rezultatów działalności multidyscyplinarnej grupy naukowców, zaangażowanych pod wspólnym szyldem Light Pollution Think Tank, gdyż w przystępny sposób zobrazowało rozmiar problemu zaśmiecania górnej półsfery emisją zbędnego światła. Integralną częścią opracowania danych (stan na 2022r.) jest analiza rozwiązań prawnych mogących służyć przeciwdziałaniu zanieczyszczeniu światłem oraz zestawienie działań polskich instytucji, organizacji i samorządów badających i chroniących naturalne środowisko nocy. Ze środków Ogólnopolskiej Akcji "1,5% na astronomię" zwiększono nakład (dodruk) w ilości 100 egzemplarzy, które są dostępne zarówno za pośrednictwem LPTT jak i Stowarzyszenia POLARIS-OPP, na różnego typu wydarzeniach, konferencjach czy w siedzibie administratora Akcji w Sopotni Wielkiej. Osoby lub instytucje zainteresowane uzyskaniem raportu w formie drukowanej prosimy o kontakt na adres:
Strona 1 z 5